၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္လအထိ ဘ႑ာေရးႏွစ္ အတြင္းတြင္ ျပည္ပသို႔ သစ္ ၁.၂၄ ကုဗတန္ တင္ပို႔ခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံျခား၀င္ေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ဘီလီယံေက်ာ္ ရရွိခဲ့သည္ဟ (ဓာတ္ပံု – Reuters) |
သို႔ေသာ္လည္း သစ္ေတာမ်ား လွ်င္လွ်င္ျမန္ျမန္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
၁၉၉၀ ခုႏွစ္တြင္ သစ္ေတာဖံုးလႊမ္းမႈက ၅၈ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိခဲ့ရာမွ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ ၄၇ ရာခိုင္ႏႈန္းသာရွိေတာ့ေၾကာင္း သစ္ ေတာ၀န္ႀကီးဌာန၏ အခ်က္အလက္မ်ားအရသိရသည္။ ၅ ပံု ၁ပံု နီးပါး က်ဆင္းသြားျခင္းျဖစ္သည္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္လအထိ ဘ႑ာေရးႏွစ္အတြင္းတြင္ ျပည္ပသို႔ သစ္ ၁.၂၄ ကုဗတန္ တင္ပို႔ခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံျခား၀င္ေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ဘီလီယံေက်ာ္ ရရွိခဲ့သည္ဟု အစိုးရက ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ အရပ္သား အမည္ခံအစိုးရ အာဏာရရွိလာခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းအထိ သစ္လုပ္ငန္းသည္ ျမန္မာအစိုးရ အတြက္ ၀င္ေငြရရွိရန္ အေရး ပါေသာ လမ္းေၾကာင္းတခုအျဖစ္ ရွိေနေသးေသာ္လည္း ယခင္ကေလာက္ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုျခင္း မခံရ ေတာ့ပါ။
ျမန္မာႏို္င္ငံ၏ စီးပြားေရး ႏွင့္ ႏို္င္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳသည့္ အေနျဖင့္ ဥေရာပသမဂၢ၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားက ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ဆိုင္းငံေပး၊ ပယ္ဖ်က္ေပးခဲ့ၾကၿပီး တယ္လီဖုန္း ဆက္သြယ္ ေရး အပါအ၀င္ က႑မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားကိုလည္း ခြင့္ျပဳေပးခဲ့သည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးက သစ္ေတာက႑သို႔ ေရာက္ရွိလာၿပီျဖစ္သည္။ အစိုးရက သစ္ေတာမ်ား ထိန္းသိမ္းေရး ကို ေငြေၾကးအျမတ္အစြန္းထက္ ပို၍ ဦးစားေပးဖို႔ အသင့္ျဖစ္ေနသည္။
တားျမစ္ခ်က္သည္ ပို႔ကုန္၀င္ေငြ၏ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ကို သစ္အလံုးလိုက္တင္ပို႔ျခင္းႏွင့္ ကုန္ေခ်ာမဟုတ္သည့္ ထြက္ကုန္မ်ားမွ ရရွိေနသည့္ သစ္ေတာလုပ္ငန္း က႑ကို ထိခိုက္နစ္နာေစႏိုင္သည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ သစ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းမွ ဦးဘာဘာခ်ိဳက ေျပာသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ သစ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းသည္ ကုမၸဏီ ေပါင္း ၉၀၀ ခန္႔ကို ကိုယ္စားျပဳ ဖြဲ႕စည္းထားျခင္းျဖစ္သည္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ သစ္လုပ္ငန္းကို ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္၊ လူတခ်ိဳ႕ကို ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါက က်ေနာ္တို႔အတြက္ ေရွ႕ ဆက္ဖို႔ ခက္ခဲၿပီး ႐ႈပ္ေထြးတဲ့ အေျခအေနျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဦးဘာဘာခ်ိဳက ေျပာသည္။
ဥပေဒသစ္ေၾကာင့္ သစ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ၀င္ေငြ အလြန္က်ဆင္းသြားႏိုင္ၿပီး ဆက္လက္ရပ္တည္ႏိုင္ေရးအတြက္ သစ္ခြဲစက္ အသစ္မ်ားတြင္ မျဖစ္မေနရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံဖို႔ ျဖစ္လာေနရသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ယခင္စစ္အစိုးရလက္ထက္က သစ္မ်ားကို အလြန္အကၽြံ ထုတ္ယူခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဆယ္စုႏွစ္ အနည္းငယ္ အတြင္းတြင္ သစ္ေတာမ်ား ျပဳန္းတီးခဲ့ရၿပီျဖစ္၍ ထိုသို႔ အေရးယူေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုအပ္ေနေၾကာင္း ဦးဘာဘာခ်ိဳက ေျပာ သည္။
ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ခံထားရျခင္း၊ စီးပြားေရး စီမံခန္႔ခြဲမႈ ကာလရွည္ၾကာစြာ မွားယြင္းခဲ့ျခင္းႏွင့္ ေငြမာ အေရးတႀကီးလိုအပ္မႈ တို႔ေၾကာင့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက သူတို႔၏ လက္စြဲခ႐ိုနီမ်ားကို သစ္ထုတ္ခြင့္မ်ားခ်ေပးၿပီး ႏိုင္ငံျခားသို႕ သစ္လံုးမ်ားတင္ပို႔ကာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ခိုင္မာဖို႔ အတြက္ လိုအပ္ေနေသာ ေငြေၾကးကိုရွာေဖြခဲ့သည္။
သစ္ေတာထြက္ကုန္မ်ားသည္ စစ္အစိုးရ၏ ဒုတိယ အေရးအပါဆံုးေသာ ႏိုင္ငံျခားေငြရရွိရာ အရင္းအျမစ္တခုျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၄-၀၅ ဘ႑ာေရးႏွစ္တြင္ ပို႔ကုန္၀င္ေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၂၈ သန္း ရရွိခဲ့သည္ဟု သဘာ၀အရင္းအျမစ္ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႕တခုျဖစ္သည့္ Global Witness က ေျပာသည္။
သစ္လုပ္ငန္း စီးပြားေရးတြက္ ကုမၸဏီႀကီး မ်ားျဖစ္ေသာ Asia World၊ Htoo Group ႏွင့္ ယုဇန ကုမၸဏီမ်ား ပါ၀င္ပတ္သက္ ခဲ့ၾကသည္။ Htoo Group ႏွင့္ ယုဇန ကုမၸဏီ တို႔သည္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အရ အကဲဆတ္သည့္ တနသၤာရီတိုင္း၏ ေတာင္ပိုင္းတြင္ ဆီအုန္းပင္ အႀကီးအက်ယ္ စိုက္ပ်ိဳးေနသည့္ ကုမၸဏီမ်ားျဖစ္သည္။
ယုဇန ကုမၸဏီက ကခ်င္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းရွိ ကမာၻေပၚတြင္ အက်ယ္ျပန္႔ဆံုး က်ားထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရာေဒသတြင္ ဧက ၂၀၀၀၀၀ က်ယ္၀န္းသည့္ ဇီ၀ေလာင္စာ စီမံကိန္းတခု လုပ္ကိုင္ေနၿပီး ထိုေဒသတြင္ လမ္းမ်ားႏွင့္ ဆည္မ်ားတည္ ေဆာက္ရန္ Asia World ကုမၸဏီကို စစ္တပ္က ကန္ထ႐ိုက္ခ်ထားေပးခဲ့သည္ဟု သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ႕တခုျဖစ္သည့္ Forest Trends ကေျပာသည္။
“အဲဒီနာမည္ႀကီး ကုမၸဏီေတြ အားလံုးက သူတို႔စီမံကိန္း ဧရိယာေတြမွာ သစ္ထုတ္လုပ္ခြင့္လည္း ရၾကပါတယ္” ဟု ၀ါရွင္ တန္အေျခစိုက္ Forest Trends က လတ္တေလာ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာ တေစာင္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
သစ္ပင္အမ်ိဳးအစား အားလံုးအတြက္ အက်ံဳး၀င္ေသာ တားျမစ္ပိတ္ပင္မႈသည္ စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္ျခင္း ျပဳမည့္ အစား သဘာ၀သစ္ေတာမ်ားမွ ကၽြန္းသစ္လံုးမ်ားကိုသာ ႏိုင္ငံျခားသို႔ တင္ပို႔ေသာ ႏိုင္ငံဆိုသည့္ အေနအထားကို ရပ္တန္႔သြား ေစလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။ ယမန္ႏွစ္က ကၽြန္းသစ္တင္ပို႔ျခင္း တခုထဲမွ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၅၉ သန္း ရရွိခဲ့ပါသည္။
“ဒီလိုပိတ္ပင္မႈကို ဟိုအရင္အခ်ိန္ေတြကထဲက လုပ္ခဲ့သင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္က်တာက ဘယ္ေတာ့မွ မလုပ္တာ ထက္စာရင္ေတာ့ ေတာ္ပါေသးတယ္” ဟု သစ္ေတာ ၀န္ႀကီးဌာနမွ အရာရွိတဦးက ႐ုိက္တာသို႔ေျပာသည္။
“ဒီလိုလုပ္လိုက္တဲ့ အတြက္ သစ္အေျချပဳတဲ့ စက္မႈလုပ္ငန္းေတြကို အားေပးရာေရာက္ၿပီးေတာ့ အလုပ္အကိုင္အခြင့္ အလမ္းေတြ တိုးလာလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္” ဟု အဆိုပါ အရာရွိကေျပာသည္။ သူ႔ အေနျဖင့္ မီဒီယာ မ်ားႏွင့္ စကားေျပာခြင့္ မရွိသည့္အတြက္ သူ၏ အမည္ကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုရန္လည္း သူက ညင္းဆန္ခဲ့သည္။
ေနာက္ႏွစ္မွ စ၍ သစ္ေတာမ်ားမွ ကၽြန္းသစ္ခုတ္ယူခြင့္ ပမာဏကို ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေလွ်ာ့ခ်ရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု ဦးဘာဘာခ်ိဳ ကေျပာသည္။
ခ႐ိုနီမ်ား မည္သို႔ေရွ႕ဆက္သြားၾကမည္ဆိုျခင္းက ေမးခြန္းတခုျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ နာမည္ဆုိးႏွင့္ ေက်ာ္ၾကားသည့္ သစ္လုပ္ငန္းသည္ ထိပ္တန္း စီးပြားေရးသမား အမ်ားစု တိုးတက္ႀကီးပြားခဲ့ရသည့္ အဓိက အရင္းအျမစ္ တခုလည္း ျဖစ္ေနသည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ သတၱဳတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းမွ ခရီးသြားလုပ္ငန္းအထိ စီးပြားေရးကို ျဖန္႔က်က္လုပ္ကိုင္ေနသည္ Htoo Group သည္ သူ၏ ေယာကၡမ ထံမွ ေခ်းေငြျဖင့္ တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ သစ္ခြဲစက္ တခုမွ ေန၍ စတင္ႀကီးထြားလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း နာမည္ေက်ာ္ ျမန္မာလုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ဦးေတဇက ေျပာခဲ့သည္။
လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားရရွိဖို႔ အတြက္ အဆက္အသြယ္ႏွင့္ လုပ္ခဲ့ျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ေစ်းၿပိဳင္စနစ္ျဖင့္ ခ်ထားေပးျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း သူကေျပာသည္။ သို႔ေသာ္လည္း သူ၏ ဖခင္ျဖစ္သူသည္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊအပါအ၀င္ စစ္တပ္ ထိပ္သီး ပုဂၢိဳလ္မ်ား ႏွင့္ အတူ အမႈထမ္းခဲ့ေၾကာင္း သူကေျပာသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊသည္ ဦးေတဇက သူ၏ စီးပြားေရး အင္ပါယာကို ထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့ေသာ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ အတြင္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သူျဖစ္သည္။
“ဒါက မွ်တတဲ့ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈျဖစ္ပါတယ္။ ၀န္ႀကီးနဲ႔ သိဖို႔မလိုပါဘူး။ ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ သက္သက္ပါ” ဟု ဒီဇင္ဘာ လအတြင္းက ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္း တခုတြင္ ဦးေတဇက ေျပာခဲ့သည္။
သစ္လုပ္ငန္းအပါအ၀င္ စစ္အစိုးရႏွင့္ နီးစပ္သည့္ အျခားလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ တင္ဒါဆိုသည္မွာ ဟန္ျပသက္သက္သာ ျဖစ္ ေၾကာင္း အမွန္တကယ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ေနာက္ကြယ္တြင္ ခ်ထားေပးျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးဘာဘာခ်ိဳက ေျပာသည္။
“တင္ဒါစနစ္မဟုတ္ပါဘူး။ ညွိတဲ့ စနစ္ပါ” ဟု သူကဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဇီ၀မ်ိဳးကြဲမ်ား အၾကြယ္၀ဆံုးေဒသမ်ားထဲမွ တခုျဖစ္သည့္ တနသၤာရီတိုင္းတြင္ အမ်ိဳးသားဥယ်ာဥ္ျပဳလုပ္ ရန္ စီစဥ္ထားသည့္ ထဲမွ မိုးသစ္ေတာ ဧက ၆၆၈၀၀၀ ကို ဦးေတဇ၏ ကုမၸဏီတခုက ရရွိခဲ့ေၾကာင္း စာရင္း အခ်က္ အလက္မ်ား အရ သိရသည္။
ဦးေတဇအား ဆီအုန္း စိုက္ပ်ိဴးရန္ခ်ထားေပးသည့္ ေနရာအနီးမွ သစ္ေတာဧက ၁၆၂၀၀၀ ၏ ၃ပံု ၂ပံု နီးပါးကိုလည္း ၂၀၀၇-၀၈ ဘ႑ာေရး ႏွစ္အထိ ငါးႏွစ္တာအတြင္း ခုတ္လဲွခဲ့သည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ဦးေတဇ ႏွင့္ ယုဇန ကုမၸဏီႏွင့္ Asia World တို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို မွတ္ခ်က္ေပးရန္ ေမတၱာရပ္ခံခဲ့ေသာ္လည္း တုန္႔ ျပန္ျခင္း မျပဳခဲ့ပါ။
သစ္လံုးတင္ပို႔ျခင္းကို တားျမစ္လိုက္ျခင္းေၾကာင့္ သစ္ေတာလုပ္ငန္းကို အဓိကထားသည့္ ကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္အသစ္မ်ား ႏွင့္ အျခားေသာ လုပ္ငန္းအမ်ိဳးအစားမ်ားတြင္ပါ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရန္ မျဖစ္မေနလုပ္ေဆာင္ ၾကရေတာ့မည္ဟု ရန္ကုန္အေျခစိုက္ စီးပြားေရးအတိုင္ပင္ခံ ကုမၸဏီျဖစ္ေသာ Thura Swiss မွ ဦးေအာင္သူရ က ေျပာ သည္။
“သူတို႔ အေပၚမွာေတာ့ သက္ေရာက္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကို ထိခိုက္ႏိုင္မွာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ သစ္ေတြကို အလံုးလိုက္ ႏိုင္ငံျခားကိုပို႔တာ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ သူတို႔ ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈက တျခားနည္းလမ္းျဖစ္သြားပါမယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
ဂ်ရက္ဖာရီ ( Reuters) | ဧရာဝတီ